Yozgat Yörel Yemekleri

ARABAŞI Malzemesi Hamur için : • 5 kg su • 650gr un (12 kişiliktir) 5 litre suyun 3 litresi ateş üzerinde kaynatmaya bırakılır. Kalan 2 litre soğuk suya 650 gr un ilave edilip mikserle çarpılarak bulamaç haline getirilir. Bulamaç haline getirilmiş hamur kaynamakta olan suya birdenbire boşaltılır. Oklava ile devamlı karıştırılarak hamur mısır patlağı gibi patlamaya başlayınca 3-4 dakika daha kaynatılıp 40 cm’lik 2 adet Sini’ye dökülüp soğutmaya terk edilir. Çorba için : • Tavuk veya Hindi eti (göğüs) • 5 kg su • 5 kaşık un (yağsız kavrulmuş un) • 2 kaşık salça • 1 kaşık pul biber • 150 ve 200 gr yağ Tüm bu malzemeler çiğ olarak karıştırılıp ocağa konulur. Köpük kayboluncaya kadar pişirilerek hazır hale getirilir. İkramdan önce tikelenen et çorbaya ilave edilip bir taşım kaynatılıp servis yapılır. Soğumaya bırakılan hamur, ıslak bir bıçak ile baklava dilimleri şeklinde kesilir. Tepsinin ortası çorba kasesi sığacak şekilde açılır, açılan yere çorba kasesi yerleştirilir. Kesilen hamurlar kaşık üzerine yerleştirilerek çorba ile birlikte çiğnemeden yutulur.          MADIMAK Malzemesi :  • 1.5 kg. Madımak • Bir kase yoğurt • 150 gr.Pastırma • Bir-iki diş sarımsak • Tuz,biber,yağ,salça                  1.5 kg. madımak temizlendikten sonra satırla kıyılarak iyice küçültülür. Bir tencereye yağ,salça,pastırma konularak kavrulur. Kıyılan madımak üzerine ilave edilir. 15 dakika pişirildikten sonra servis yapılır. Sarmısaklanmış yoğurt isteğe göre sos olarak kullanılır.                   TESTİ KEBABI Malzemesi : • 1 adet Testi • 3 kg. Kuşbaşı et • 1 kg. Domates • 300 gr. Sarımsak • 200 gr. Sivri biber • 200 gr. Tereyağı • Karabiber,tuz Doğranmış domates,sivri biber ve sarımsak kuşbaşı ete katılarak ezmeden iyice karıştırılır. Yeterince tuz ilave edilir. Testi içi iyice yıkandıktan sonra karıştırılan malzeme testinin içerisine doldurulur. En üste tereyağı konulur. Testinin ağzı hamur ile kapatılır ve ortası hafif açılır. Genellikle açık havada odun veya meşe kömürü yakılmış bir ateşte pişirilir. İki saate yakın bir zamanda pişen yemeği ilk defa yapanlara meşe kömürüyle yapmaları tavsiye edilir. Yemek piştikten sonra testi kırılarak yemek testinin içinden servis yapılır. Testi Kebabı, Yozgat Belediyesi tarafından Türk Patent Enstitüsüne "Yozgat Yöresi Yemeğidir" diye TESCİL ettirilmiştir.

Yozgat Spor Faliyetleri

Güreş : Yozgat insanının yapısına en uygun spor dalı, kuşkusuz ata sporumuz güreştir. Bu   sebepten dolayı ilimizde 1989 yılında açılan güreş eğitim merkezinde 33 sporcu, çalışmalarını   sürdürmektedir. Bu kısa zamanda yapılan çalışmaların meyveleri alınmaya başlanmıştır. 7-9 Kasım 1990   tarihlerinde Güreş Eğitim Merkezleri arasında Ankara'da yapılan serbest güreş müsabakasında 30 kg.   da Mahmut ÖZCAN, TÜRKİYE 1.'ncisi, 45 kg. da Muammer POLAT, TÜRKİYE 2.' ncisi, 73 kg. da Musa   KÖSE, TÜRKİYE 3. 'ncüsü olmuşlardır. Yurt içinde ve yurt dışındabaşarılar kazanmış, Milli Marş'ımızı Dünya ve Olimpiyat şampiyonalarında söyletmiş, Bayrağımızı şeref direklerine çektirmiş nice pehlivanlarımız Yozgat toprağından yetişmişlerdir. İlimizde pehlivan yetişmesi, Osmanlı İmparatorluğu zamanında başlar. Saray baş pehlivanlarından Yozgatlı Kel Hasan, bunların başındadır. Daha sonraları Hasbekili Mahmut Pehlivan, Sorgun' un Aşağı Cumafakılı Köyünden Molla Seyit, Sorgun'un Faraşlı köyünden H. Ahmet Pehlivanın güreşleri köy odalarında zevkle anlatılmaktadır. Zamanımızda Şevket ILGAÇ, Mustafa ve Ömer SUZAN kardeşler, Erdoğan ve Sümer KOÇAK kardeşler, Akmağdenli amcaçocukları Tuncer ve Hüseyin   TUNCER, Necmi GENÇALP, Seyfullah ŞAHİNGÖZ, merhum Asım Bacaksız, Mehmet ÇEKİÇ, Ali   TÜRKMEN, Beytullah KARADAVUT, Şevket ÇAĞLAR, Musa MUŞ gibi başarılı güreşçilerimiz yetişmiş,   bunların bir kısmıgüreşi bırakarak öğretici durumuna geçmişlerdir. Yozgat İlinde yetişmiş bu   pehlivanlarımızdan Milli Marş'ımızı Balkan, Avrupa, Dünya ve Olimpiyat şampiyonalarında çaldırtmış,   şanlı   Bayrağımızı şeref direklerine çektirmiş sporcularımızdan merhum güreşçilerimiz Celal ATİK ve   Nasuh AKAR gibi pehlivanlarımız Yozgat'ın ismini bütün dünyaya duyurmuştur.    Basketbol : İlimizde Basketbol sporu 1959 yılında amatör spor kulüplerin kurulmasıyla yaygın hale gelmiştir. Bu yıllarda gerek kulüpler, gerekse okullar bu sporun gelişmesinde önemli rol oynamışlardır. 1970'li yıllarda yaygın hale gelen basketbol sporu Yozgat'ın ismini Türkiye çapında duyurmaya başlamış, 1971-1972 öğretim yılında Yozgat Kız Öğretmen Okulu kız takımı Manisa' da Türkiye 4. sü olmuştur. Kulüplerde Bozokspor kulübü Yozgat'ı gruplarda başarı ile temsil etmiştir.Bu spor dalı ilkokullarda 1974-1975 öğretim yılında başlatılarak yaygınlaştırılmış, önce il çapında müsabakalar yapılmış, sonra da gruplara iştirak edilmiştir. Çalışmalar, yakın zamanda başarılı sonucunu vermiş, ilkokullarda grup birinciliği ve Türkiye birinciliğinde arka arkaya başarılar kazanılmıştır. Nitekim 1977-1978 öğretim yılında Mehmet Akif Ersoy İlkokulu, Balıkesir'de yapılan İlkokul Erkekler Arası Türkiye Birinciliğinde Yozgat'a ilk kez Türkiye şampiyonluğunu kazandırmış, aynı okul takımı 1978-1979 yılında Sakarya ilinde yapılan İlkokul Erkekler Türkiye Basketbol Birinciliğinde ikinci defa Türkiye şampiyonluğunu ilimize kazandırmıştır.     Binicilik : Türklerde at avrat silah üçlüsünün kutsallığı dillerde destandır. Cumhuriyet döneminde ata sporumuz binicilik halk arasında sevilmeye ve ilgi görmeye devam etmiştir. 1971 yılında atlı spor kulübü kurulmuş ve İlmiz de at yarışları ve cirit oyunları kırıklı mevkiinde tertip edilmiştir. Cirit sporu eski yıllarda Cuma namazlarından sonra yapılırdı.    Su Kayağı : Yozgat İli Gelin güllü Barajı su sporları için uygun bir yerdir. Sulama amaçlı yapılan   Gelin güllü Barajı insanların boş zamanlarında piknik amaçlı ve balık avlaması için gittikleri yerlerdendir.   Ayrıca Sürmeli Festivali etkinlikleri içerisine giren Türkiye Su Kayağı şampiyonası elemeleri Gelin güllü   barajında yapılmaktadır.

Yozgat Doğal Güzellikleri

01	02
03	04
05	06
07	08

Yozgat Tarım ve Hayvancılık

ARIM VE HAYVANCILIK

Yüzölçümü bakımından Türkiye'nin 15. İli, olan Yozgat'ın ekonomisi tarım   ve hayvancılığa   dayanmaktadır. Halkın % 70'i tarım, % 20'si ticaret ve % 10'u   imalat sektöründe istihdam etmektedir.   Ortalama yüksekliği 1.200-1.400 m.'ye   arasında ve karasal bir iklim özelliğine sahiptir. Ülke   topraklarının % 1,82 sini   oluşturan ilimizin izdüşüm alanı 31.597 Km2, gerçek alanı 14.123 Km2'dir.   Yeryüzü şekillerine göre % 51,4' ü Platolar, % 37,7'si Dağlar, % 10,9'u Ovalardan oluşmakta ve "Bozok   Platosu" üzerinde yer almaktadır.

Hayvancılıkla İlgili Çalışmalar                  İlimiz yaklaşık 240 bin büyük baş ve 300 bin küçük baş hayvan varlığına   sahiptir. Hayvan   hastalıklarıyla mücadele çalışmaları kapsamında üretimde ciddi   ekonomik kayıplara sebep olan bulaşıcı   hastalıklardan şap, anthrax, çiçek gibi   hastalıkların mücadelesinde toplam 254.463 büyükbaş, 150.746   küçükbaş ve   15.300 kanatlı hayvan aşılaması yapılmıştır. Aşılama çalışmalarının bir sonucu   olarak ilimiz   hayvancılığını büyük zarara uğratan şap salgını 2004 yılında ilimizde   görülmemiştir. Hayvan ırklarının   ıslahı için yaklaşık 10.000 hayvana sun’i   tohumlama yapılmıştır.   Bitkisel Üretimle İlgili Çalışmalar  2005 yılında sürvey çalışmalarına başlanmış olup aralıksız olarak devam   ettirilmektedir.Çiftçilerimizin ellerindeki verimsiz hububat tohumluğunun   yenilenmesi için bakanlığımızın   başlattığı kampanya ile 3.500 ton sertifikalı   hububat tohumluğunun çiftçilerimizce ekiminin yapılması   sağlanmıştır. Alternatif   ürün projeleri kapsamında 3.500 dekar alanda 3220 kg yemeklik yağ bitkisi   kanola ekimi yaptırılmıştır. Ayrıca sulanabilen alanlarda da 2004 yılında 10.000   adet bodur elma fidanı   dikimi yaptırılarak kapama bahçeler tesis edilmiştir. 2005   yılında ise Özel İdare kaynaklı 21.580 adet   bodur elma fidanı dikimi yaptırılmıştır.   Bunun parasal tutarı ise 398.340 YTL dir.

Yozgat Tarihçesi

YOZGAT Yozgat; Anadolu’nun en eski yerleşim merkezlerinden biridir. Sorgun ilçesi sınırları içerisinde bulunan “Alişar Höyüğü” nde yapılan kazılar neticesinde 5000 sene öncesine ait eserler bulunmuştur.Ayrıca, Anadolu’da ilk siyasi birliği gerçekleştiren Eti’lerin yerleşim merkezlerinden biridir. Merkeze bağlı Büyüknefes, Dambasan ve Gündoğdu köyleri ile Sorgun ilçesi sınırları içerisindeki Kerkenes Kalesi, Boğazlıyan’a bağlı Çalapverdi ve diğer bazı bölgelerimizde yapılan kazılar neticesinde Etiler’in izine rastlanılmıştır.Anadolu’da tarih devrinin başlangıcını sağlayan Hitit’lerin sınırları içerisinde en kalabalık yerleşim merkezlerinden birisini teşkil ettiği de ortaya çıkarılmıştır. M.Ö. 2000 -1500 yılları arasında kurulan ve merkezi Yozgat sınırları içerisindeki Hattuşaş olan Hitit’lerin hakimiyetinden sonra yöre, M.Ö. 1200’lerde Deniz Hakları istilasının ardından Frig’lerin hakimiyetine girmiştir. M.Ö. 7. yüzyıl başlarında Kimmer’lerin saldırısına uğramıştır. M.Ö. 6. yüzyılda Lidya Krallığına bağlanarak, müteakiben Pers’ler, M.Ö. 4. yüzyılda da Makedonya’lılar tarafından ele geçirilmiştir. M.Ö. 3. yüzyılın başlarında güney kesimi kısa bir süre Kapadokya Krallığının hakimiyetinde kalmıştır. Daha sonra, Anadolu’yu istila eden göçebe Kelt kabilelerinden Galat’ların yerleştiği Galatya’nın bir parçası olmuştur. Bu nedenle “ galatların Ata yurdu” olarak da bilinmektedir. M.Ö. 2. yüzyıl başlarında kurulan Galatya Krallığı bir süre Pergamon (Bergama) ve Pontus Krallıklarına bağlı kaldıktan sonra, M.Ö. 85’te Roma’nın korumasına girmiştir. M.S 395’te Roma İmparatorluğu ikiye bölününce Anadolu, Doğu Roma (Bizans)’ın payına düşmüştür. İslam orduları ve Sasani’ler zaman zaman Bizans elindeki bu bölgeye akınlar yapmış oldukları, ancak a bölgeyi devamlı olarak elerinde tutamamışlardır. Timur’un Anadolu’dan ayrılmasından sonra, Osmanlı şehzadeleri arasında çıkan saltanat kavgalarında Yozgat ve çevresi büyük sıkıntı çekmiştir. Yeniden Osmanlı Devleti’ne bağlanması ancak 1408’de Çelebi Mehmet döneminde olmuştur. 1413’de kesin olarak Anadolu’da Osmanlı hakimiyetini sağlayan Çelebi Mehmet, Yozgat ve yöresindeki devlet hakimiyetini pekiştirmiştir.Yavuz Sultan Selim döneminde Yozgat ve çevresinde “Celal” adında bir Türkmen önderinin çıkarmış olduğu isyan kontrol altına alınmışsa da, Yozgat ve yöresi bu isyandan büyük zarar görmüştür. Kanunî Sultan Süleyman döneminde arazi tahririnin yenilenmesi sırasında, bölgede yine karışıklılar çıkmış, ancak kısa sürede denetim sağlanmıştır (1526). 17. yüzyılın sonlarında devlet tarafından BOZOK’a yerleştirilen Mamalu Türkmen oymaklarından, Çapanoğulları büyük güç kazanmışlardır. 1728’de Çapanoğullarından Ahmet Ağa, Yeniil Has Mütesellimliği’ne getirilmiştir. Bu görevde üstün başarı gösterdiğinden dolayı da, 1732’de de Mamalu Türkmenlerin mütesellimliği görevine yükseltilmiştir. 1741 yılında ise, BOZOK Mütessellimliği görevine atanmıştır.Çapanoğlu Ahmet Ağa, bundan sonraki yıllarda etkinliğini komşu sancaklarda da duyurmuştur. Osmanlı Devleti’nce 1745’de “Kapıcıbaşılı” payesiyle ödüllendirilen Ahmet Ağa, Yozgat ve yöresinde bazı bayındırlık hareketlerine girişerek, halkın desteğini kazanmaya özen göstermiştir. Çapanoğulları, merkezi yönetimle uyum içinde olmayı sürdürmüşler; 1755’de İstanbul’da ortaya çıkan et sıkıntısını gidermek üzere koyun göndermeleri karşılığında BOZOK Sancağı malikâne olarak Çapanoğlu Ahmet Ağa’ya verilmiştir. Böylece, Çapanoğulları Yozgat ve yöresinin tartışılmaz hakimi durumuna gelmişlerdir. Bu tarihten sonra İstanbul’a sık sık Çapanoğulları hakkında yakınma mektupları gitmeye başlamıştır.

Yozgat Resimleri

Yozgat Turistik Alanları

ÇAPANOĞLU CAMİİ 1779 yılında Mustafa Bey tarafından yaptırılmıştır. Yapı kubbeyle örtülü 3 bölmeli son cemaat yeri ile tek kubbeli ana mekandan oluşmaktadır. 1794 yılında Süleyman bey bunun önüne benzer planda ikinci bir mekan ekletmiştir. Daha sonra en dışa küçük bir giriş revağı eklenmiştir. Arka arkaya dizilmiş bu yapılar yakın zamana değin Geç Dönem Osmanlı resim sanatının özgün örnekleriyle bezenliydi. Ancak yapılan onarımlarla resimleri çoğu yok olmuş yada değişmiştir. Ana mekanda mahvildekiler dışında büyük ölçüde özgünlüğünü yitirmiş,mahvilin ikinci katında yan kubbelerde yeşil, al, mavi ve sarının kullanıldığı çeşitli çiçek, yaprak ve meyve resimleri yer alır.  ÇEŞKA KALESİ YERALTI ŞEHRİ        Merkez ilçenin 3 km kuzeydoğusunda yüksekçe bir tepeye kurulmuş yeraltı şehrinin üç ayrı girişi vardır. Güneyinde iki kat halinde, üç odalı bir mekan; bunun batı kısmındaki odanın üzerinde ise bacası bulunmaktadır. Kuzeyindeki odanın tabanında kısmen dolmuş iki ayrı beşik kemerli galeri girişi yer alır. Yıkıntılar arasında ve alt eteklerde tek renkli (monokrom) Roma ve Bizans dönemi seramik parçalarına rastlanır. KERKENEZ ANTİK ŞEHİR PTERİA     Yozgat-Sorgun karayolu üzeri Şahmuratlı Köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır. Büyük ihtimalle MÖ 600 yıllarında Medler tarafından kurulan ve 50 yıl kadar sonra Lidya Kralı Krezüs tarafından yok edilen , düzenli bir biçimde planlanmış ve sıfırdan inşa edilmiş bu şehri çevreleyen surların uzunluğu 7 km. dir. Kaleye 8 tane giriş kapısından girilmektedir. Erken örneklerine İran’ da rastlanan bir yapı tipi olan dikmeli bir salonun saray yapı grubu içinde yer aldığının belirlenmesi, Kerkenez’ in Bizanslı Stephanos’ un bir Med Şehri olarak betimlediği Heredot’ un Pteriası olarak tanımlanmasını desteklemektedir. Heredot tarihine göre, Med’ler Kerkenez Dağı üzerinde Piterya adıyla bir şehir kurmuşlardır. Med’ler ile Lidya’lılar arasında uzun süren savaşlar burada olmuştur. Güneş tutulması savaşı M.Ö. 585 yılında Med’ler ile Pers’ler arasında olmuş ve barış ile sonuçlanmıştır. Antik şehrin bilimsel kazı ve yüzey araştırmaları 2000 yılından beri DR. Geoffrey SUMMERS başkanlığında bir ekip tarafından yürütülmektedir. Halen devam eden yüzey araştırmalarında bulunan bazı eserler Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde sergilenmektedir KARABIYIK KÖPRÜSÜ Yozgat-Şefaatli yolunun 38. Km.sinde Kanak Suyu üzerinde kurulmuştur. Yavuz Sultan Selim tarafından Mısır seferine giderken (1516) yaptırılmıştır. Ayaklar üzerinde oturan üç sivri kemerli,iki alçak mahmuzlu,60 cm. yüksekliğinde korkuluk duvarı ile uçlarda ve ortada baba taşları olan,beyaz kesme taştan yapılmış bir köprüdür. 54 m. boyunda 4.5 m. eninde olan köprünün ortasına doğru bir harpuşluk fark edilir. YOZGAT ÇAMLIK MİLLİ PARKI     Türkiye’nin ilk milli parklarındandır. Yozgat ilinin güneyinde uzanan tepeler üzerinde, kente yaklaşık 5 km. mesafededir. Bitki inceleme amaçlı araştırmalar bakımından görülmeye değer karaçam, meşe ve ardıç türlerine sahip olan milli parkta, kamp ve konaklamaya uygun alanlar da bulabilirsiniz.

Yozgat Sarıkaya Kaplıcaları

Yozgat'ın 80 km. güneydoğusundaki Sarıkaya İlçesinde bulunan kaplıca suları Florür içeren Oligometalik sular grubundan olup, 48 C sıcaklığa ve 28 lt/sn. debiye sahiptir. Tıp Otoriteleri tarafından ise, - Romatizmal ağrılar, - Artroz (Eklem Kireçlenmeleri) - Kalça-Eklemi Kireçlenmeleri, - Deyeneratif Romatizmalar, - Bel fıtıkları ve buna bağlı Siyatik ağrıları, - Ağrılı kadın hastalıkları, - Kadınların enfeksiyon sekeline bağlı olarak süregelen akıntılar, - Spastik ağrılar- Spastik kolitler, - Böbrek taşlarının düşmesinde üreter üzerinde spazmalitik etki, - Karaciğer ve Safra kesesi taşları, - Cilt hastalıkları gibi rahatsızlıklara iyi geldiği saptanmıştır.                Söz konusu kaplıca alanı Turizm Bakanlığının çalışmaları sonucunda, Bakanlar Kurulu Kararıyla Turizm merkezi ilan edilmiş ve imar planı hazırlanarak yatırımcıların ilgisine sunulmuştur. Sarıkaya ilçesi 600 yatak kapasitesiyle Yozgat İlinin en çok yatak kapasitesine sahip ilçedir. Mehmetoğulları Pansiyon Turizm Bakanlığından Deneme İşletme Belgesi ile hizmet vermektedir.İlçeye ulaşım oldukça kolaydır. Yozgat'tan olduğu gibi Ankara'dan da her saat otobüs vardır.